Türkiye'de yakıt kalitesi bakın ne kadar yükseldi?

Bugün Türkiye'de toplam akaryakıt kullanımının yüzde 82'si dizel yakıtlardan oluşurken, toplam dizel pazarının içinde Avrupa standartlarına uygun düşük kükürtlü motorinin oranı ise yüzde 17'e yükseldi. Türkiye'de düşük kükürtlü motorinin oranı her yıl yüzde 70'e yakın büyürken, bu hızla geliştiğinde önümüzdeki 2-3 yıl içinde toplam dizel pazarı içindeki payının yüzde 50'lere ulaşacağı ve kaçak akaryakıt kullanımının azalacağı öngörülüyor.

Çevreyi koruyan düşük kükürtlü dizel pazarında yaşanan bu hızlı büyüme ve rekabet, Türkiye'yi Avrupa'nın bile önüne geçirmiş durumda. Türkiye, Avrupa Birliği'nin 2009 yılından itibaren şart koştuğu 'EURO5' Emisyon Normu'na uyan ilk ülkelerden biri oldu. Türkiye'nin en büyük akaryakıt şirketi Petrol Ofisi, Türk tüketicisini dünyanın 'en temiz' dizeli ile Avrupa Birliği'nin (AB) şart koştuğu yasal düzenleme tarihinden bir yıl önce buluşturdu.

KÜKÜRT ORANI DÜŞÜYOR

Şu anda Avrupa'da araçlarda emisyon seviyesi olarak EURO4 uygulanıyor. EU4'e göre dizel araçlarda kullanılan yakıt en fazla 50 ppm kükürt içermelidir. Avrupa’daki pek çok ülkede bugün kükürt sınırı 50 ppm seviyesinde olup, 2009 yılından itibaren de EURO5 Emisyon Normu'na geçilerek bu seviye 10 ppm'e çekilecek. Bugün Türkiye’de ise mevcut standartlarda üç çesit dizel yakıt kullanılıyor. Bunlardan ilki yüksek kükürtlü dizel yakıt (7000 ppm), diğeri 2000 ppm kükürt içeren dizel yakıt ve üçüncüsü de "Motorin 50" olarak adlandırılan düşük kükürtlü dizel yakıt (50 ppm). Türkiye’de halen ağırlıklı olarak 7000 ppm dizel yakıt satılırken, gerek yurtiçi rafinerilere yapılan yatırımlar, gerekse depolama kapasitesine sahip şirketlerin ithal ettikleri yakıtlar sayesinde Türkiye’de de yeni nesil dizel araçlara uygun, düşük kükürtlü motorin pazarı da hızla büyüyor. 2009 yılında geçilecek EU5 Normuna uygun 10 ppm kükürt oranına sahip dizel yakıt Tüpraş Rafinerileri tarafından henüz üretilmezken, Petrol Ofisi, 0-10 ppm kükürt oranıyla temiz ve çevreci yeni nesil "ultra düşük" kükürtlü motorini Türkiye'de pazara sundu.

KALİTE ARTIYOR, UYGUN DİZEL ALAN MOTORDA SORUN YAŞAMIYOR

Firmalar, yakıt kalitesi hakkında şu açıklamaları yapıyor:

Subaru: Türkiye’de son dönemde, özellikle AB yasalarına uyum şartları çerçevesinde yapılan düzenlemelerle akaryakıt şirketleri Avrupa standartlarına uygun yakıtları Türkiye pazarına sunmaya başladı. Ülkemizde satışta olan ve eurodizel olarak tabir edilen dizel yakıt Avrupa kalitesindedir.

Volvo: Özellikle büyükşehirlerde dizel yakıt kalitesi bakımından hiçbir sorun bulunmuyor. Ancak Anadolu'da ve özellikle doğu kesimlere ilerlendiğinde maalesef akaryakıt istasyonlarında kullanılan kaçak yakıtlardan dolayı otomobillerde çeşitli problemler yaşanabiliyor.

Mitsubishi: Dizel yakıtın kalitesi henüz Avrupa normları kadar iyi değil. Kükürt seviyesi düşük olan ve de çevreye ve otomobillere daha az zarar veren dizel yakıt, çeşitli markalar tarafından satılmaya başlandı. Bununla birlikte bazı yerlerde hala kükürt seviyesi yüksek mazot da satılıyor ki bunların çevreye ve otomobile zararı çok büyük olabiliyor. Avrupa'da ise bunların kullanılması yasak.

Skoda: Türkiye’de halen ağırlıklı olarak 7000 ppm dizel yakıt satılmakta, ancak gerek yurtiçi rafinerilere yapılan yatırımlar, gerekse depolama kapasitesine sahip sirketlerin ithal ettikleri yakıtlar sayesinde Türkiye’de de yeni nesil dizel araçlara uygun, düşük kükürtlü motorin pazarı da hızla büyümektedir. Bazı bölgelerimizdeki standart dışı ve kaçak yakıtlar, muhakkak ki yakıt kalitesi konusunda ciddi sıkıntılar doğurmaya devam etmektedir. Ancak tüketiciler güvenilir marka ve istasyonlardan yapacağı alımlarla bu yakıtların yaratabileceği sorunlardan kaçınabilir.

Dacia: Avrupa’da kullanılan Euro4 yakıt Türkiye’de de bir süredir kullanılıyor. Söz konusu yakıt kullanıldığında tüketici motorla ilgili herhangi bir sorun yaşamıyor.

Suzuki: Şu anda Türkiyede yakıt kalitesi alınan bazı önlemlerle daha önceki dönemlere göre iyileşme göstermeye başladı. Avrupa normlarında dizel yakıttaki kükürt oranı, Türkiye'deki oranlara göre çok daha düşük ki araçlar ve çevre için en önemli kriter budur. Avrupa’daki pek çok ülkede bugünkü kükürt oranı 2009 yılından itibaren de çok daha düşük seviyelere çekilecek. Türkiyedeki rafineriler, terminal ve istasyon altyapılarındaki değişikliklerle dizeldeki yakıt kalitesi daha da arttırılabilinir.

Peugeot: Şu anda dizel yakıt kalitesi eskisine oranla çok daha iyi. Yine de biz her zaman müşterilerimize piyasadaki en kaliteli dizel yakıtı seçmelerinde büyük yarar olduğunu hatırlatıyoruz. Dizel yakıt kalitesi konusunda çok seçici olmakta hem motor bakım masrafları hem de daha temiz bir çevre için büyük fayda var.

Toyota: Yakıt kalitesinde önemli gelişmeler var. Hem yakıt kalitesinde artış olması hem de dizel motor teknolojisinde gelişmeler tüketicilerin dizele ilgisini artırıyor.

Kia: Dizel yakıtlı araçlara tüm Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de son yıllarda ciddi talep artışı yaşanıyor. Artan talebe paralel olarak piyasada mevcut dizel yakıt kalitesinin de artırılması gerekiyor. Zira yeni nesil dizel araçların neredeyse tümü oldukça hassas ve yüksek basınç altında çalışan sistemler olup, yakıttan kaynaklanabilecek olumsuz etkilere karşı daha kolay arızalanabilir hale gelmiştir. Son yıllarda rafineriler ve yakıt üreticileri tarafından yapılan birçok iyileştirme ile ülkemizde de "Euro" tabir edilen Euro4 normunda yakıt bulunabilmektedir. Euro4 dizel yakıtlar düşük kükürt (50ppm) oranları ile öne çıkmaktadır. Bu nedenle yeni nesil dizel araçlarda kullanılması uygun olan tek yakıt tipidir. Yeni nesil dizel araç sürücülerine bu konuda ciddi sorumluluk düşmektedir. Zira kullanıcı tarafından bilinçli veya bilinçsiz olarak alınmış yüksek kükürt oranlı dizel yakıt, yakıt sistemi ve motorda önemli hasarlar verebilmektedir.

Seat: Türkiye’de şu andaki dizel yakıt kalitesi, Avrupa ile kıyaslandığında henüz geride olmasına rağmen, Türkiye’deki mevcut araçlar için uygundur. Ülkemizdeki mevcut yakıt kalitesi giderek iyileştirilmektedir. Hatta bazı akaryakıt firmaları kükürt oranı çok daha düşük olan ve Avrupa’daki kalitenin dahi üzerinde yakıtları, piyasaya sunmaya başlamıştır.

Ford: Ülkemizdeki dizel yakıt kalitesi özellikle son yıllarda oldukça hızlı bir gelişme göstermiş olmasına rağmen genel olarak Avrupa’nın yüzde 100 standardlarını yakaladığını söyleyemeyiz. Her ne kadar son zamanlarda Ford’un Duratorq TDCi dizel motorlarında kullanılması gereken düşük partikül sayısına sahip yüksek kaliteli yakıt üretilmeye başlansa da sorunumuz olmaya devam eden niteliksiz yakıt ve yüksek kaliteli yakıt adı altında düşük kaliteli yakıtların piyasa girişinin engellenememesi nedeniyle bu konuda henüz bir standardizasyon sağlanamadı. Biz müşterilerimize sürekli olarak, 10ppm değerindeki yüksek kaliteli yakıtları kullanmalarını tavsiye ediyoruz.

Citroen: Eskiye göre çok daha iyi durumdayız. Ancak, halen Anadolu illerinin bir bölümünde yakıt kalitesi problemleriyle karşılaşılabiliyor. Şu anki yakıt kalitemiz dizel araçlar için uygun, ancak Eurodizel kullanılması şartıyla. Kaçak yakıt kullanımı da halen bir problem olmaya devam ediyor. Normal dağıtım kanallarından yakıt alan sürücüler için ise herhangi bir problem yok ve dizel yakıt kalitesi Avrupa standartlarını karşılıyor.

Renault: Ülkemizdeki yakıt kalitesi 2005 yılında önemli gelişme gösterdi ve şu an ülkemizde yeni teknoloji dizel araçlara uygun yakıt bulunabiliyor. Bu yıl geçmeye başladığımız Euro 4 normunun benzinli araçların yanısıra dizel motorlu araçların gaz emisyon oranlarını düşürme konusunda da büyük katkısı olacağını düşünüyoruz.

2007 yılı akaryakıt pazarı

Yakıt Türü2006 (ton)2007 (ton) Değişim (%)

Kurşunsuz 952.235.8282.361.6705.6

Kurşunsuz 9896.00515.640-83.7

Katkılı Kurşunsuz284.340162.459-42.9

Benzinler Toplamı2.616.1732.539.768-2.9

Gazyağı20.86214.541-30.3

Motorin10.637.58210.667.9700.3

Düşük Kükürtlü Motorin1.343.2482.285.15570.1

Motorinler Toplamı11.980.83112.953.1258.1

* 2007 yılı PETDER raporu

Düşük kükürtlü motorin tüketimi %70 arttı

Geçen yıl Türkiye otomotiv yakıtları tüketimi, özellikle düşük kükürtlü motorin tüketiminin %70 oranında artması sonucunda son 10 yılda ikinci kez ekonomideki büyümenin üzerinde bir büyüme gösterdi. Petrol Sanayi Derneği (PETDER) tarafından hazırlanan bir rapora göre, 2007 yılında akaryakıt sektörünün dinamosu olan motorin tüketimi yüzde 8.1 oranında arttı. Bu artışta en büyük etken ise yeni nesil dizel motora sahip otomobiller tarafından kullanılan düşük kükürtlü motorin tüketiminin 2006 yılına göre yüzde 70.1 oranında artarak 2.2 milyon tona ulaşması oldu. Geçen yıl benzin tüketimi yüzde 2.9 azalırken, akaryakıt pazarının oluşturduğu toplam büyüklük, tüketimin artmasıyla birlikte yaklaşık 47.6 milyar YTL olarak gerçekleşti.

2007'de motorin, benzin ve oto LPG ürünlerini kapsayan otomotiv yakıtlarında geçen yıla göre yüzde 8.5 oranında artış oldu. Dizel motorlu araç sayısındaki önemli artış, düşük kükürtlü motorin tüketimini yüzde 70.1 arttırdı, benzinden oto LPG'ye geçisin devam etmesi ise oto LPG satışlarının yüzde 29.4 oranında artmasına sağladı. Benzin tüketiminin ise yüzde 93’ünü 95 oktan kurşunsuz benzin oluştururken, eski teknoloji ile üretilmiş araçlarda süper benzinin yerine kullanılmakta olan katkılı kurşunsuz benzin ise 200 bin tonun altına inerek piyasadan çekilme noktasına geldi.

TÜKETİMDE AVRUPA 6'NCISIYIZ

PETDER Raporu’nda, AB-Türkiye petrol sektörünün karşılaştırması da yer alıyor. EUROPIA (European Petroleum Industry Association) 2006 raporu kaynak gösterilerek verilen bilgilere göre, toplam benzin ve motorin tüketimi miktarı açısından Türkiye; Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya’nın ardından 6'ncı sırada yer alıyor. AB ile Türkiye’deki akaryakıt istasyon sayılarına bakıldığında ise İtalya, 20 bini aşkın akaryakıt istasyonu ile birinci sırada bulunurken; İtalya’yı, Almanya, Fransa ve Türkiye takip ediyor.

EURO5 1 YIL ERKEN GELDİ

Petrol Ofisi, Euro5 normlarına uyan en temiz dizel yakıtı "V/MAX Eurodizel 10"u Avrupa Birliği'nin (AB) şart koştuğu yasal düzenleme tarihi olan 1 Ocak 2009'dan 1 yıl önce Türk tüketicisiyle buluşturdu. Petrol Ofisi Perakende Satışlar Direktörü Ertan Çakır, çevreye en duyarlı motorini Avrupa ile eş zamanlı olarak Türk tüketicisinin hizmetine sunduklarını belirterek, "10 ppm'lik kükürt oranının asıl zamanlaması, 1 Ocak 2009. Tüm Avrupa’da bu tarihten itibaren kullanımı zorunlu olacak. Ancak, biz Türkiye'de Aralık’tan itibaren satışa sunarak, önemli bir fark yarattık." dedi. V/MAX Eurodizel 10'un Euro 3 normlarıyla karşılaştırıldığında yüzde 80 oranında daha az kükürt, yüzde 60 oranında daha az nitrojen oksit içerdiğini anlatan Çakır, "Temiz dizel V/MAX Eurodizel 10, çevreyi ve motoru korurken, temiz ve düzenli yanmayla yakıt ekonomisi sağlıyor. Aynı zamanda en yüksek setan sayısı ile motorun performansını artırıyor ve motordaki vuruntuyu azaltarak sessiz ve seri sürüş imkanı sunuyor." diye konuştu.