Deprem uzmanı AVM'ler konusunda ezber bozdu

Yalova Belediyesi tarafından 'Doğal Afetler ve Alınacak Önlemler' konulu panel düzenlendi.

Belediye Meclis Salonunda halka açık yapılan panele Deprem Uzmanı Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, Jeofizik Uzmanı Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu, Afet Yönetimi Uzmanı Özden Işık ve Doğa Hareketleri Araştırma Derneği (DOHAD) Başkanı Fuat Agalday konuşmacı olarak katıldı.

Yalova Belediye Başkanı Vefa Salman’ın ev sahipliğinde yapılan panele vatandaşlar yoğun ilgi gösterdi.

AFET ANINDA NELER YAPILMASI GEREKİR

Yalova Valisi Muammer Erol’un da katıldığı programın açılış konuşmasını yapan Başkan Salman, halkın doğru bilgilendirilmesi, afet anında neler yapması gerektiğini, depreme ne kadar hazır olunduğunu görmek amacıyla panel düzenlendiğini söyledi.

Kuzey Anadolu Fayı’nın kırıla kırıla Marmara Denizi’ne kadar geldiğini kaydeden Deprem Uzmanı Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, Kuzey Anadolu Fayı’nın bir kırılma sistematiği olduğunu söyledi. Kutoğlu, “Marmara Denizi içerisinde deprem olacak. Burada sorulması gereken bu ne zaman olacak? Olduğunda biz buna hazır olacak mıyız? Soru bu olmalı. 1999 yılında deprem oldu. 20 sene boyunca deprem sonrası faaliyetler için hakikaten büyük yol kat ettik ama zarar azaltma noktasında açıkçası hiçbir şey yaptığımızı söyleyemeyiz. Dünyada zarar azaltma noktasında büyük çalışmalar yapılıyor ama ne yazık ki bizler kulağımızın üzerine yatıyoruz. Bu hiç hoş bir olay değil. Marmara Denizi içerisinde 5.8’lik deprem olunca biz depremi hatırladık. Umulan, beklenen büyük depremi bu durum daha erkene çeker mi? Evet tarihini veremiyoruz ama bir depremin meydana gelebilmesi için kırılmak için yeterli enerjiyi yeterli hareketi kat etmesi lazım. Mesela bu bölge yılda 2.3 santimetre hareket ediyor. Fayın kırılması için 5 metre kayması gerekiyorsa, bu 200 yılda gerçekleşir ama bu 5.8’lik deprem bunu biraz daha yakına çekti. Jeofizikte stres transferi diye bir hesaplama var. 5.8’lik depremin stres transferi de burada önümüzde. İstanbul’a doğru ve aşağı Güneye doğru ve doğu-batı yönünde stres artışına neden oldu. Beklenen ana kola artış getirdi” dedi.

JAPONLAR DEPREM OLUNCA AÇIK ALANA MI GİDİYOR?

Olası büyük depremde büyük alışveriş merkezlerinin ayakta kalacağını söyleyen Kutoğlu, AVM’lerin vatandaşlara büyük depremde açık olması gerektiğini dile getirdi. Kutoğlu, “Deprem yazın mı olacak? Neden deprem toplanma alanları açık alanda park ve bahçelerde? En güçlü binalarımız neresi? AVM’lerin yüzde 90’ı ayakta kalacak. Kusura bakmasınlar bizim yeşil alanımızı imara açtılarsa bizim en güçlü binalarımız AVM’ler. AVM’lerin otoparklarını boşaltacaksınız, oraların her birini yatacak konaklayacak yerler koyacaksınız. Kusura bakmasınlar marketleri de vatandaşlara yiyecek servisi yapacaklar. Japonlar deprem olduğunda açık alanda mı toplanıyor? Güçlü binalara giriyorlar. İstanbul’da binlerce AVM var. Kaç tane insanı misafir edebilirler? Bu rantı aldılarsa bu insanların acısına da ortak olacaklar” diye konuştu.

Doğal Afet Sigortaları Kurumu’na (DASK) da öneride bulunan Kutoğlu, "Yıkılabilir tehlikeli alanlar belirlensin, devlet binaların rayiç bedellerini belirlesin, bunları rayiç bedel üzerinden kamulaştırsın, bu binaların alım satımı kiralaması yasaklansın. DASK bunların bedellerini ödesin ve insanları yeni binalara yerleştirsin. O rayiç bedelle aldığı yerleri de, çürük binaları yıksın üç dört katlı otopark yapsın, ticaret alanı yapsın ve parası da DASK’a kalsın. Alan karlı satan karlı olur. Ben sesli düşündüm. Çözüm önerim bu” dedi.