Dünyanın gözü Türkiye'de
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye, Rusya ve İran arasındaki üçlü Suriye zirvesi sona erdi. Zirve sonrası açıklama yapan liderler, "Suriye'de kalıcı çözüm mesajı" verdi. Erdoğan, ABD ile ortak bölge konusunda uzlaşılamaması durumunda 'kendi planımızı uygularız'' vurgusu yaptı.
Erdoğan, burada yaptığı konuşmada, Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi'nde Suriye'de siyasi çözüm umutlarını yeşertecek önemli kararlar aldıklarını bildirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Suriye'nin istikbali için en büyük tehdit kaynağı PKK ve onun uzantısı YPG/PYD'dir. Ülkedeki PKK/PYD varlığı devam ettikçe ne Suriye ne de bölgemiz huzura kavuşabilir." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan üçlü zirve kapsamında, Ruhani ve Putin ile ayrı ayrı ve heyetler arası toplantılar gerçekleştirdi. Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Çankaya Köşkü'nde düzenlenen Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi'nin ardından ise ortak basın toplantısı düzenledi.
Erdoğan: Yeni bir trajedi yaşanmasına seyirci kalamayız
Suriye'de siyasi çözüm umutlarını yeşertecek önemli kararlar aldıklarına dikkati çeken Erdoğan, şöyle konuştu: "DEAŞ ile mücadele altında terör örgütlerine destek verilmesinin kabul edilemezliğini vurguladık. Türkiye olarak sınırlarımızın hemen bitişiğinde 4 milyon insanı etkileyecek yeni bir trajedi yaşanmasına seyirci kalamayız. Suriye'nin toprak bütünlüğü ile siyasi birliğinin korunması hususunda hepimizin aynı hassasiyete sahip olduğunu bir kez daha teyit ettik. Sivil halkın ve garantör ülkelerin sahadaki askeri personelinin güvenliği için somut önlemler alınması ihtiyacını vurguladık. Sahada sükunetin tesisi, mültecilerin dönebileceği şartların oluşturulması ve ihtilafa siyasi çözüm bulunması için yürüttüğümüz çalışmaları gözden geçirdik." Erdoğan, Üçlü Zirve toplantısında Suriye'de Anayasa Komitesinin çalışmalarına bir an önce başlamasını sağlamayı kararlaştırdıklarını bildirdi.
"En büyük tehdit YPG/PYD"
"Suriye'nin istikbali için en büyük tehdit kaynağı PKK ve onun uzantısı olan YPG/PYD'dir" diyen Erdoğan, "Bu ülkedeki PKK/PYD varlığı devam ettikçe ne Suriye ne de bölgemiz huzura kavuşabilir. Üçlü Zirve Toplantısı'nda Suriye sınırımız boyunca bir terör oluşumuna rıza göstermeyeceğimizi ifade ettim." şeklinde konuştu.
Nihai hedeflerinin Suriye'nin kuzeyinde bir barış koridoru tesis ederek, ülkenin bölünmesini engellemek olduğuna işaret eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
En az 2 milyon Suriyeli...
"Artık Suriyelilerin ülkelerine güvenli ve gönüllü bir şekilde geri dönüşlerine yoğunlaşmamız gerekiyor. Fırat'ın doğusundaki barış koridoru mülteciler için de korunaklı bir liman olacaktır. Ülkemize sığınan en az 2 milyon Suriyeli kardeşimizin bu bölgeye yerleştirilebileceğini düşünüyoruz. Geri dönecek Suriyeliler için yeni yerleşim alanları inşa edilmesi mümkündür. Türkiye olarak bu konuda her sorumluluğu almaya hazırız. Hem Rusya ve İran'la hem de uluslararası toplumun diğer üyeleriyle Suriyeli mültecilerin gönüllü geri dönüşü için çalışmak istiyoruz."
Ruhani: ABD Suriye'yi bölmeye çalıştı
İran Cumhurbaşkanı Ruhani ise "ABD Suriye'de teröristleri destekledi, Suriye'yi bölmeye çalıştı. Bu kabul edilebilir değil. Fırat'ın doğusu ABD'nin hakimiyetinde ve burada da teröristler bulunmaktadır." dedi.
Suriye'de Anayasa Komitesi'nin tamamen oluştuğunu açıklayan Ruhani, "Bir an önce çalışmalarına başlamasını ve anayasayı revize etmesini umut ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Putin: İdlib’de gerginliğin azaltılması için adımlar atılacak
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin de "Diplomatlarımız titiz çalışma sonucunda listeyi (Anayasa Komitesi) oluşturdular ve usül çalışmaları yaptılar. Liste onaylanmıştır. Erdoğan ve Ruhani ile İdlib’de gerginliğin azaltılması için adımlar atılması konusunda mutabık kaldık." diye konuştu.
Liderler zirve öncesi de konuştu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde Çankaya Köşkü'nde düzenlenen "Türkiye- Rusya Federasyonu- İran Üçlü Zirvesi" öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya lideri Vilademir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ortak açıklama yaptı.
Erdoğan açılış konuşmasını yaptı
Açılış konuşmasını gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Astana Platformu, Suriye'deki yangının söndürülmesi için etkili çözümler üretebilen ve somut adımlar atabilen yegane girişimdir. Astana süreci zirvelerimiz önemli başarılara imza attı. Üç ülke olarak iş birliğimizi derinleştirdik. Ayrıca Suriye'nin siyasi birliği ile toprak bütünlüğünün muhafazası, sahada sükunetin korunması, ihtilafa kalıcı bir siyasi çözüm bulunması noktasında tam bir mutabakat içindeyiz. Fırat'ın doğusundaki terör bataklığını kurutarak bu yöndeki çabalarımızı birlikte yeni bir merhaleye taşıyacağız. Suriye'de barışın sağlanması için daha fazla sorumluluk üstlenmemiz, elimizi taşın altına daha çok koymamız gereken bir dönemdeyiz." açıklamasında bulundu.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani: Astana süreci işbirliğine odaklandı
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşması sonrası söz alan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Suriye için üçlü zirvenin 5'inci kez yapıldığı belirterek, "Teröristlerin kontrolündeki bölgeler azalmadığı gibi inanılmaz bir artış göstermiştir. Değerli cumhurbaşkanıları biz şu ana dek Suriye halkının her türlü baskıya ve dış müdahaleye maruz kalmadan kendi geleceğini belirlemesi amacıyla 5. kez bir aya geliyoruz. Gerginliğin azaltılması, sığınmacıların geri dönmesi tutuklularındeğişimi yani Suriye'nin onarılmasıdır. Özgür ve bağımsız Suriye. İşgal ve dış tehditlerden uzak terörden arındırılmış bir Suriye için buradayız. Suriyeli sığınmacıların tekrar evlerine dönmeleri, onları misafir eden ülkeler için de iyi olacaktır. Suriyeli sığınmacıların bir an önce yurtlarına ve yuvalarına geri dönmesini sağlamak amacıyla gerekli zemini oluşturabiliriz. Suriye'nin mevcut anayasasını gözden geçirmek, mevcut krizin sonlandırılmasında önemli bir rol oynayabilir." dedi.
Putin: Ortak çabalarımızla Suriye'de şiddet seviyesi azalmıştır
Ruhani'nin konuşmasının ardından söz alan Rusya lideri Vilademir Putin de ortak çabayla Suriye'de şiddet seviyesinin azaldığını belirterek, "Suriye'de istikrar ortak çabamızla arttı. 1,3 milyon Suriyeli yerlerine döndü" dedi.
Zirvenin ana gündem maddesi neydi?
Zirvenin ana gündem maddesi; Türkiye destekli muhaliflerin elinde kalan son bölge İdlib. Suriye ordusu, Türkiye sınırındaki İdlib'de, El Kaide bağlantılı Hayat Tahrir el Şam (HTŞ) örgütü ve onunla bağlantılı gruplarla savaştığını söyleyerek son dönemde saldırılarını artırdı. İdlib'de yaklaşık 3 milyon kişi yaşıyor. Ankara, halihazırda başlayan göçmen akınını engellemek için hem Rusya'ya operasyonları durdurması yönünde, hem de Avrupa'ya güvenli bölge kurma konusunda destek vermesi yönünde çağrı yapıyor.
Üçlü Zirvesi öncesinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin katılımıyla üç ülkenin bayrakları önünde aile fotoğrafı çekildi.