Dezenfeksiyon için kullanılan kimyasallar için uyarı
Koronavirüs salgınının ardından deterjan ve kimyasal maddelerle açık alanlardaki dezenfeksiyon sırasında doğaya bırakılan kalıntılar, çevre ve insan sağlığı için çok ciddi risk oluşturduğu ortaya çıktı.
Koronavirüsün dış mekanlarda uzun süre yaşamadığına dikkat çeken
uzmanlar, açık alanlarda çok fazla kimyasal madde kullanılarak
temizlik yapılmaması önerisinde bulundu.
Türkiye’de koronavirüs salgının ardından belediyeler; cadde, sokak
ve parklar ile vatandaşların yoğun olarak bulunduğu alanlarda
çamaşır suyu ve kimyasal içerikli temizlik maddeleri ile dezenfekte
çalışması başlattı. Deterjan ve kimyasal maddelerle açık
alanlardaki dezenfeksiyon sırasında doğaya bırakılan kalıntıların
çevre ve insan sağlığı için risk oluşturduğu belirtildi.
Koronavirüsün dış mekanlarda uzun süre yaşamadığına dikkat çeken
uzmanlar, açık alanlarda çok fazla kimyasal madde kullanılarak
temizlik yapılması yerine sabun, deterjan ve seyreltilmiş çamaşır
suyunun uygun dozlarda kullanılması önerisinde bulundu.
SOKAKLARI SABUNLA SUYLA YIKAYIN
Koronavirüsün öksürük ve insan çıkartıları yoluyla bulaştığını ve
virüsün dış mekanlarda uzun süre yaşayamadığını söyleyen Karadeniz
Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Başkanı Prof. Dr. Faruk Aydın, dış mekanlarda yapılan dezenfeksiyon
işlemlerinde kullanılan kimyasalların toksik özelliği olduğunu ve
bunun da doğa, çevre, insan ve hayvan sağlığı ile
bitkilere zararı olabileceğini söyledi.
ÇEVRE VE SAĞLIK SORUNLARI YARATABİLİR
Dış mekanlarda genel temizlik çalışmalarının yeterli olacağını ve
dezenfektan kullanılmasının gerekli olmadığını söyleyen Aydın,
"Ağır metal içerebilen kimyasallar doğada birikerek daha büyük
çevre ve sağlık sorunları yaratabilir. Koronavirüse karşı açık alan
temizliğinde kullanılan hidrojen peroksit maddesinin çevreye ciddi
bir zararı yok. Ancak etkisini artırmak için nanoteknolojik
endüstriyel çalışmalarla buna gümüş metali (gümüş iyonu) gibi başka
kimyasalların karıştırılması risk oluşturur. Belki kendisi doğada
bozulabilir ama içindeki diğer kimyasal maddeler birikebilir ve
zarar verebilir" dedi.
HİÇBİR FAYDASI YOK, HATTA ZARARI OLABİLECEĞİNİ
DÜŞÜNÜYORUM
Çevreye zarar vermemesi için kimyasal maddelerin karıştırılmaması
ve fazla kullanılmaması gerektiğini belirten Aydın,
"Dezenfektanlar yararlı mikroorganizmaları da yok ederek evrendeki
biyolojik dönüşümü bozabilir. Dezenfektanları verim almayacağınız
ortam ve şekilde kullanarak tüketimlerini artırırsanız, lisanslı ve
düzgün üretimi boşa kullanmış oluyorsunuz. Merdiven altı imalatlar
artıyor. Hiçbir faydası yok, hatta zararı olabileceğini
düşünüyorum. Sokakta, dışarıda, parkta, bahçede bunu kullanmaya hiç
gerek yok" diye konuştu.
DOÇ. DR. ALKAN: GEREĞİNDEN FAZLA KULLANMAK
RİSKLİ
Karadeniz Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji
Enstitüsü öğretim üyesi ve Kimyagerler Derneği Karadeniz Şube
Başkanı Doç. Dr. Ali Alkan da iç ve dış mekan hijyeni
için Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiye ettiği
dezenfektanların kullanılmasının doğru olduğunu söyledi. Halk
arasında çamaşır suyu olarak bilinen sodyum hipokloritin 50 kat
seyreltilerek kullanılmasını öneren Doç. Dr Alkan, "En
zararsızı dediğimiz sodyum hipoklorit bile kloramin bileşikleri
oluşturabilir. Bunun su ortamlarının ph dengesini bozarak ekolojik
dengenin bozulmasında ufak da olsa katkıları var. Bunu kesinlikle
inkar edemeyiz. Şu an için göremediğimiz ama etkisini daha sonraki
aşamalarda görecek olduğumuz tüm kirleticilerin ulaştığı denizler,
göller ve su kaynaklarının kirlenmesinin etkilerini görme
ihtimalimiz mümkün. Ümit ediyorum ki, koronavirüs felaketinden çok
yakın zamanda sadece ülkemiz değil, tüm insanlık bir şekilde
kurtulacak. Fakat doğanın geleceğimiz olduğunu ve geleceğimizi
riske atmamamız gerektiğini söylemeliyim. Hijyen bu günler için
önemli bir konu fakat gereğinden fazla kullanılan temizlik
malzemeleri de yarın karşımıza çevresel riskler olarak çıkacaktır"
ifadelerini kullandı.
DOĞAYA SAYGI DUYMADIK, DOĞA DA BİZE DUYMAYACAK
Koronavirüs salgınından korunmak için dış mekanlarda yapılan
dezenfeksiyon çalışmalarının abartılı bulan Cevat Akbal da,
"Çevreyi dezenfeksiyon etmenin bir anlamı yok, kendimizi
dezenfeksiyon edelim. Bu virüs taşın üstündeyse her yeri
ilaçlamayarak kurtaramayız. Doğaya sahip çıkmak için insanların
böyle bir felaket mi yaşaması lazımdı? Doğayla beraber yaşıyoruz.
Buna saygı duymuyorsak doğa da bize saygı duymayacak" diye
konuştu.
Mesut Taşan ise dış mekanlar dezenfeksiyon edilse de
bulaş riskinin her zaman var olacağını ve bunun yerine uzun
süreli sokağa çıkma yasağı uygulanması gerektiğini söyledi.