Bu yöntemlerle katkı maddesiz ekmeği anlayabilirsiniz

Dr. Öğr. Üyesi Jale Çatak beyaz ve esmer ekmekte tüketicileri yanıltan katkı maddelerini nasıl anlaşılacağını anlattı.

Doğala özdeş ya da yapay olan gıda katkı maddelerinin insan sağlığı açısından tehlikeli olabileceğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Jale Çatak, bu maddelerin ekmeklere de koyulduğuna dikkat çekti.

Çatak, katkı maddesi bulunmayan ekmeklerin nasıl anlaşılacağına dair bilgiler verdi.

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre katkı maddelerinin kanser oluşumunda önemli bir yere sahip olduğunu söyleyen İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (İZÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Jale Çatak, ekmeğin görüntüsünü güzelleştirmek, ağartmak, hacminin artması, hamurun işlenmesinde kolaylık, ömrünü uzatmak ve bayatlamayı geciktirmek, dayanıklılığı artırmak, ucuz olmasını sağlamak gibi nedenlerle katkı maddeleri kullanıldığını söyledi.

RENK VE GÖZENEKLERİNE DİKKAT

Koruyucu, işlev ya da dayanıklılığı artırıcı malzemeler kullanıldığını belirten Çatak, katkı maddeli ekmeğin basınç uygulanarak, rengine ve gözeneklerine dikkat edilerek anlaşılabileceğini dile getirdi.

EKMEĞİ ELİNİZE ALIP BAKIN

Beyaz ekmeklerin genellikle içinin boş olduğunu söyleyen Çatak, “Basınç uygulaması ile katkı maddesi olup olmadığını anlayabiliriz. Beyaz ekmeğe basınç uygulandığında çok az bir güç uyguluyoruz ve ekmek eski formuna çok yavaş kavuşuyor. Ancak tam tahıllı ekmeğe bunu uyguladığımızda daha zor uygulanıyor ve daha fazla basınç uygulamamız gerekiyor. Tam tahıllı ekmeğe basınç uyguladığımızda çok daha hızlı eski haline geliyor. Bu en temel uygulanan yöntemlerden bir tanesidir. Beyaz ekmeğin iç kısmını koparıp avucumuzla sıktığımızda hamur haline geliyor, bu da bu ekmeklerde katkı maddesi olduğu anlamını taşıyor” dedi.

NE ÇOK BEYAZ NE DE ÇOK KOYU OLMALI

Ekmekte olması gerekenden daha beyaz renk söz konusuysa ağartıcı yani beyazlatıcı madde kullanılmış olduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Çatak,  “Beyaz ekmeğe olan ilgi ve talep azaldıkça esmer ekmeğe olan ilgi arttı. Böyle olunca beyaz ekmeğin içine bir takım renklendiriciler, katkı maddeleri ya da katılmasına izin verilen malt unu, kakao gibi maddeler katılıyor ve beyaz ekmeğe esmer görüntüsü verilebiliyor. Doğal ve izin verilen malt unu katılabilir ancak aslında tüketici aldatılmış oluyor. Günümüzde toplumumuz artık beyaz ekmeğin sağlıksız olduğunun bilincine varmış durumda. Tüketici sağlıksız olduğunu bildiğinden beyaz ekmek tüketmek istemiyor, esmer ekmek satın alıyor ancak ‘boyanmış beyaz ekmek’ tüketmiş oluyor" ifadelerini kullandı.

BEYAZ EKMEKTE AĞARTICI ESMER EKMEKTE RENKLENDİRİCİ VAR

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (İZÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Jale Çatak şunları söyledi:  "Malt unu kavrulmuş bir un ve ekmekte kullanılmasına izin verilen bir katkı maddesidir ancak; akrilamid ve hidroksimetil furfural gibi kimyasal bileşenleri içerdiğinden uzun dönem ve yüksek miktarlarda insan vücuduna alımıyla toksik etki oluşmaktadır. Toplumumuzda ekmeğin her gün düzenli olarak ve de fazlaca tüketildiğini dikkate alırsak, oluşturduğu zararın ciddiyeti hiç de azımsanacak gibi değildir. Esmer ekmekte durum tam tersi. Beyaz ekmekte ağartıcılar kullanıldığında rengi anormal derecede beyaz oluyor ise, esmer ekmekte de renklendiriciler kullanıldığında rengi son derece koyu oluyor. Esmer ekmeğin renginin doğal bir kahverengi olması gerekiyor” 

Çatak, “Ekmekleri bildikleri ve güvendikleri yerlerden satın almaları gerekiyor. Açıkta satılan, pazarlarda satılan ekmekleri almasınlar. Üzerinde etiket bilgileri bulunan, bildikleri ve güvendikleri fırınlardan alabilirler” diyerek tüketicileri uyardı.

KESİLİNCE GÖZENEKLERİN OLMASI GEREKİYOR

Çatak, önemli kriterlerden bir tanesinin de ekmeğin iç yapısının incelenmesi olduğunu belirterek, “Ekmeği kestiğimizde görmemiz gereken şey delikli ve süngerimsi bir yapı. Doğal ve sağlıklı ekmeklerde görülmesi gereken yapı böyledir. Aynı şeyi beyaz ekmeklerde her zaman göremiyoruz” dedi.