Doğalgaz fiyatları 1 Ekim'den itibaren düşebilir

Türkiye, yılda 45-50 milyar metreküp doğalgaz tüketiyor.

Rusya, Azerbaycan ve İran’dan boru hatları ile uzun dönemli anlaşmalarla (fiyatın petrole bağlı olarak hesaplandığı) doğalgaz ithal ediliyor.

Sözleşmelere göre gaz fiyatı, petrol ve türevlerindeki fiyat hareketine göre üçer aylık dönemler halinde yeniden hesaplanıyor. Brent petrol fiyatları, ithal edilen gazın fiyatına 6-9 aylık gecikme ile yansıyor. Petroldeki gerileme, ithal edilen gazın fiyatına da otomatik olarak indirim olarak yansıyor.

2020 yılında petrol fiyatlarının belirgin biçimde düştüğü dikkate alınırsa, Türkiye’nin gaz faturasının da azalacağı rahatlıkla söylenebilir.

1 EKİM’DE FİYATLAR DÜŞEBİLİR

Peki, BOTAŞ’ın ithal ettiği gazda nasıl bir fiyat hareketi yaşandı ve yaşanacak? Türkiye, Rusya’ya, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere ikinci çeyrekte ithal ettiği her 1000 metreküp gaza ortalama 230 dolar ödedi. Fiyat, petroldeki düşüşe bağlı olarak geriledi. 1 Temmuz’da 183-184 dolara kadar indi.

Doğalgaz ithalat fiyatının, yılın son çeyreğinde (1 Ekim’de) 165-166 dolara kadar ineceği hesaplanıyor. Rusya’dan, ithal edilen her 1000 metreküp gaza en az 18 dolar daha az ödenecek.

KUR BASKISI

Bu, büyük bir avantaj olarak öne çıkıyor. Ancak, artan dolar kuru, BOTAŞ’ı finansman yönünden zorluyor. Kurun daha da yükselmesi, BOTAŞ’ın ithal ettiği gazda yakaladığı fiyat avantajını ortadan kaldırıyor, müşteriye yönelik olası indirimin önünü kesiyor.

SEKTÖR NE ÖNGÖRÜYOR?

Bu çerçevede gazda bir indirim söz konusu olur mu? Beklenti nedir? Enerji yönetimi, bu veriler ve izleyen aylarda ortaya çıkacak (özellikle dolar kuru) gelişmeleri dikkate alacak ve kış tarifesini belirleyecek.

Doğalgaz sektörü uzmanları, HABERTÜRK’ün sorusu üzerine, BOTAŞ’ın bu yıl bir miktar “al ya da öde” riski bulunduğunu belirterek, “BOTAŞ, kış mevsimine girerken gaza indirim yapabilir. Böylece, tüketimi artırarak ‘al ya da öde’ riskini de azaltır” dedi.

Uzmanlar, BOTAŞ’ın yılın özellikle ilk yarısında doğru bir strateji ile boru gazına göre çok daha ucuz olan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithal ettiğine işaret ederek, “Boru gazı 200 dolar düzeyinde seyrederken, spot piyasada LNG 90-100 dolar düzeyinde bulunuyordu. BOTAŞ, ithalatını bu alana kaydırdı. Dolayısıyla boru gazına ilişkin sözleşmelerde bir miktar ‘al ya da öde’ riskinden söz edilebilir” diye konuştu.