Denizlerin temizleyicisi pinaları öldüren virüs kıyılarımıza geldi
Akdeniz'in en büyük kabuklu canlılarından olan midye türü pinalar, sindirim sistemlerine saldıran bir virüs nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, denizlerin doğal temizleme mekanizması pinaların, bir parazitle başının belada olduğunu, virüsün hızla pinaları yok ettiğini söyledi.
Akdeniz'in en büyük kabuklu canlılarından biri olan pinalar, büyük bir virüs tehlikesi yaşıyor. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, Türkiye'nin birçok deniz ve gölünde yaptığı çekimlerle tanınan Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Çevre Kurulu Başkanı Tahsin Ceylan tarafından çekilen video ve görüntüleri paylaşarak, pinaların yaşadığı virüs tehdidine dikkati çekti.
PARAZİTLE BAŞI BELADA
Prof. Dr. Birpınar, pinanın Akdeniz'in en büyük kabuklu
canlılarından biri olduğunu belirterek, “Kumluk zeminlerde saatte
ortalama 6 litre su süzerek fitoplanktonlarla beslenirler.
Denizlerimizin doğal temizleme mekanizmalarıdır. Sesil (bir gövde,
sap vb. yapılar olmaksızın doğrudan bir yere oturma, aktif olarak
yer değiştirememe) bir canlı olduğundan, kirliliğe karşı korumasız.
Şimdi de bir parazitle başı belada, hızla yok oluyor" diye
uyardı.
2016'DA ORTAYA ÇIKTI
İçinde yaşayan küçük kabuklularla simbiyotik (tamamlayıcı) ilişki
içerisinde olan pinaların insanoğlunun hediyelik eşya merakı
yüzünden neslinin tehlike altında olduğuna işaret eden Tahsin
Ceylan ise, “Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), pinaları
öldüren virüsün, 2016 yılında ortaya çıktığını, Fransa, Malta,
Tunus, Yunanistan, Türkiye ve İtalya kıyılarında çok etkin olduğunu
açıkladı. Avrupa kıyılarında gelişmeye başlayan parazit, maalesef
ülkemiz kıyılarında da etkisini gösterdi" dedi.
VİRÜS SİNDİRİM SİSTEMİNE SALDIRIYOR
Virüsün 2016'daki ilk salgının ardından İspanya'daki nüfusunun
yaklaşık yüzde 99'unun ölümüne neden olduğunu ve hızla yayıldığını
belirten Ceylan, “Bir haplosporidian parazit ve belki de diğer
mikobakteriler, Akdeniz'in en büyük çift çenetli yumuşakçalarının
hayatta kalmasını ciddi şekilde tehdit ediyor. Bazı Avrupa ülkeleri
koruma amaçlı türü akvaryumlara taşıyor. Canlının sindirim
sistemine saldıran virüs, türün kapanamamasına ve dış tehditlere
açık hale gelmesine neden oluyor" dedi.
YASAL KORUMA ALTINDA
Popülasyona bulaşan parazitin canlıların hayatta kalma şansını da
ortadan kaldırdığını anlatan Ceylan, “İnsanoğlunun hediyelik eşya
merakı yüzünden nesilleri yıllardır tehlike altında olan pinalar,
Akdeniz ve Ege Denizi'nin kumlu bölgelerinde yaşar. 60 metre
derinliğe kadar sığ ve derin sularda bulunurlar. Genellikle
Posidonia türü, deniz çayırlarının arasında görmek mümkün. Her
türlü avcılığı 1992 yılından bu yana yasaklanmıştır" diye
konuştu.
'VİRÜS SU ALTINDA DA ÖLDÜRÜYOR'
Plankton, mikroskobik canlılar ve organik besin maddelerle beslenen
pinaların beslenme ve solunum amaçlı kabuklarını açtıklarını
söyleyen Ceylan, “Denizlerimizin doğal temizleme mekanizmaları, çok
acı bir şekilde hızla yok oluyor. Karasal alanda nasıl Covid-19
virüsüne karşı çaresiz durumdaysak, su altında da pinalar maalesef
başlarına musallat olan virüs nedeniyle yaşamlarını hızla
kaybediyor. Bu konuda bir çözüm üretebilme şansımız ne yazık ki
yok. Virüs su altında da öldürüyor" dedi.