Amerika'da Türkiye ile ilgili şok konuşmalar

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Türkiye’nin Suriye harekatı ve Başkan Donald Trump yönetiminin Suriye’nin kuzeyinden asker çekmesi konularında Kongre’de yoğun bir mesai veriyor.

Dün Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nda senatörlerin sorularını yanıtlayan Jeffrey bugün de önce Temsilciler Dışişleri Komisyonu oturumuna katıldı. Ardından da Senato Tahsisatlar Komisyonu’nun Dış Operasyonlar ve İlgili Programlar Alt Komitesi’nin oturumuna geçti.

Demokratlar’ın çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi’nin Dışişleri Komisyonu’ndaki “Suriyeli Kürt Ortaklarımıza İhanet: Amerikan Dış Politikası ve Liderliği Nasıl Toparlanacak?” başlıklı oturumda Kongre üyeleri, Jeffrey’yi Başkan Trump’ın Suriye politikaları nedeniyle eleştiri yağmuruna tuttu.

Hem Senato hem de Temsilciler Meclisi’ndeki oturumlarda, her iki parti üyeleri arasında Trump’ın Suriye’den asker çekme kararının yanlış olduğu noktasında görüş birliği bulunduğu gözlendi.

Kongre üyeleri, bu kararla IŞİD’e karşı savaşta sahada ABD’nin ortaklık kurduğu Kürt güçlerin “yüz üstü bırakıldığı” ve Türkiye’ye operasyon için “yeşil ışık” yakıldığı, ABD’nin bölgedeki ağırlığını yitirdiği ve “meydanı Rusya, İran ve Suriye hükümetine bıraktığı” yönünde değerlendirmelerde bulundu, Özel Temsilci Jeffrey’ye zorlayıcı sorular yöneltti.

TİRAJİK BİR FELAKET

Açılış konuşmalarının ardından ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey söz aldı. Bir dönem ABD’nin Ankara Büyükelçisi olarak da görev yapan deneyimli diplomat, Türkiye’nin YPG’den kaynaklı meşru güvenlik endişeleriyle ABD’nin IŞİD’le alakalı meşru güvenlik endişeleri arasında denge kurmaya çalışan bir politika izlediklerini, Ağustos ayında bir mutabakata varıldığını ve Türkiye’nin sınırlarında Suriye Demokratik Güçleri’nin varlığından endişe etmelerine gerek olmayacak şekilde güvenliği sağladıklarını düşündüklerini söyledi.

Ancak Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusuna girmesini engellemede başarılı olamadıklarını ifade eden Jeffrey, “Türkiye, tavsiyelerimize ve çok güçlü uyarılarımıza karşın akıl dışı davrandı” dedi. Jeffrey, Türkiye’nin askeri müdahalesini “Suriye’nin kuzeydoğusu için trajik bir felaket” olarak niteledi.

SAVAŞ SUÇU SAYILABİLECEK DELİLLERE RASTLADIK

Jeffrey bir soru üzerine, Türkiye’nin operasyonu sırasında etnik temizliğe yönelik yaygın bir delile rastlamadıklarını ancak savaş suçu kapsamına girebilecek bazı olaylar gözlediklerini söyledi.

“Birçok kişi kaçtı çünkü Türkiye’nin desteklediği Suriyeli muhaliflerden çok endişelilerdi, bizim gibi. Savaş suçu olarak değerlendirdiğimiz bazı olaylar gördük” diyen Jeffrey, Amerikalı yetkililerin bu konudaki bilgi ve raporları incelediğini ve Türk hükümetiyle “üst düzey” temas kurularak izahat istendiğini kaydetti. Jeffrey, operasyon sırasında ayrıca yasaklı madde beyaz fosforun kullanıldığı yönünde gelen bir bilgiyi de araştırdıklarını belirtti.

Büyükelçi Jeffrey, Türkiye’nin operasyon bölgesinin çoğunlukla Araplar’ın yaşadığı bir bölge olduğunu belirtirken, buradaki halkın yaşanan olaylardan etkilenmiş olabileceğini ancak onları göçe zorlamaya yönelik yaygın bir politika gözlemlemediklerini kaydetti.

Jeffrey ayrıca, Savunma Bakanı Mark Esper’in 100’ün üzerinde IŞİD militanının hapishanelerden kaçtığı yönündeki açıklamasını doğruladı. Jeffrey dün Senato’daki oturumda, kaçan militanların sayısını “düzinelerce” diye ifade etmişti.